Alles wat je moet weten over natuurinclusief bouwen
Natuurinclusief bouwen wint steeds meer terrein in de bouwsector als een duurzame en toekomstgerichte aanpak. Het gaat verder dan alleen het verduurzamen van gebouwen; het integreert natuur actief in stedelijke en rurale omgevingen. Door gebouwen zo te ontwerpen dat ze flora en fauna ondersteunen, wordt biodiversiteit bevorderd en worden ecosystemen versterkt. In deze blog duiken we daarom dieper in wat natuurinclusief bouwen precies inhoudt, welke voordelen het biedt en hoe je zelf op kleine schaal natuurinclusief kunt bouwen.
Wat is natuurinclusief bouwen?
Natuurinclusief bouwen is een innovatieve benadering waarbij de natuur actief wordt geïntegreerd in het ontwerp en de bouw van de leefomgeving. In plaats van de natuur te zien als een obstakel, beschouwt natuurinclusief bouwen flora en fauna als een essentieel onderdeel van het bouwproces. Dit betekent dat bij het ontwikkelen van gebouwen en infrastructuur rekening wordt gehouden met de behoeften van planten en dieren, waardoor er ruimte ontstaat voor biodiversiteit. Of het nu gaat om groene daken, nestgelegenheden voor vogels of het bevorderen van inheemse beplanting, natuurinclusief bouwen draagt bij aan een gezondere en duurzamere leefomgeving voor zowel mens als dier.
Verschil tussen natuurinclusief en biobased
Natuurinclusief bouwen en biobased bouwen worden vaak door elkaar gebruikt, maar er zit een belangrijk verschil tussen beide woordgroepen. Biobased bouwen houdt in dat er gebruik wordt gemaakt van natuurlijk materiaal en hernieuwbare grondstoffen. Denk hierbij aan bouwmaterialen, zoals hout, bamboe of hennep in plaats van traditionele materialen zoals beton of staal. Deze materialen hebben een lagere CO₂-uitstoot, zijn beter recyclebaar en kunnen aan het einde van hun levensduur weer terugkeren in de natuurlijke kringloop. Bij natuurinclusief bouwen wordt de natuur in de bouw van bijvoorbeeld een gebouw betrokken door bijvoorbeeld de aanleg van groene daken en gevels.
Voordelen van natuurinclusief bouwen
Natuurinclusief bouwen biedt tal van voordelen voor zowel de leefomgeving als de biodiversiteit, zoals:
- Bevorderlijk voor de gezondheid van samenleving
- Zorgt voor schonere omgeving
- Zorgt voor meer biodiversiteit
- Herstelt reeds aanwezige biodiversiteit
- Schade aan de natuur wordt voorkomen
- Kan prima gecombineerd worden met maatregelen die betrekking hebben op klimaat
Hoe kun je natuurinclusief verbouwen?
Wanneer je van plan bent om een aanbouw te plaatsen of een andere verbouwing te doen, dan kun je makkelijk natuurinclusieve maatregelen nemen. Wanneer je niet precies weet hoe je dit moet aanpakken, kun je altijd terecht bij je gemeente of kies een aannemer met ervaring in natuurinclusieve verbouwingen.
Groene en bruine daken
Een natuurinclusieve maatregel die veel mensen al nemen, is het aanbrengen van een groen of bruin dak. Dit houdt in dat de normale dakbedekking als dakpannen of bitumen vervangen worden door begroeiing. Sedumdaken zijn een populair voorbeeld van een groen dak vanwege zijn geringe onderhoud. Andere soorten begroeiing op je dak kunnen echter ook. Voor de biodiversiteit maakt het niet veel uit welke planten je kiest, hoewel inheemse soorten de voorkeur hebben.
Bij een bruin dak plaats je een drainagemat en daarna een laagje aarde op je dak, waarna de planten uit de bodemlaag mogen groeien. Dit kan zijn Sedumpluggen of Sedum kruidenplanten. Vind je dit teveel werk dan neem Sedumcassettes of Sedumcassettes met zomerbloeiers. Daarom zijn dit soort daken prima geschikt voor vogels, die op een zanderige bodem broeden of voor insecten die je normaal terug zou vinden op braakliggende terreinen.
Groene gevels
Je kunt er ook voor kiezen om een of meerdere van je buitengevels met groen te bedekken. Deze zogenaamde groene gevels kun je makkelijk zelf creëren en ze zorgen meteen voor isolatie in je huis en meer biodiversiteit. Een groene gevel moet vooral bij oude woningen wel op de juiste wijze aangelegd worden, anders heb je kans dat bijvoorbeeld klimplanten je schade aan de gevel toebrengen. Een oplossing zou kunnen zijn om eerst een rooster aan te brengen, waarlangs de planten zich een weg omhoog kunnen klimmen.
Tuin op daken of balkons
Een andere manier om een groenoplossing op je dak aan te brengen, is middels een daktuin met bijvoorbeeld vetplantjes of kruidenplantjes . De meeste stedelijke daken hebben genoeg zon, waardoor veel planten kunnen groeien. Een daktuin biedt aanzienlijke voordelen voor de biodiversiteit, vooral in stedelijke gebieden waar natuurlijke habitatten vaak beperkt zijn. Door groene zones te creëren op daken, wordt er extra leefruimte gecreëerd voor verschillende soorten planten, insecten, vogels en andere dieren.
Vooral op winderige daken is het wel aan te raden om gebruik te maken van korte planten, waar de wind weinig vat op heeft. Kruidenmatten, zoals Sedum kruidenmatten, kun je bijvoorbeeld prima in je tuin gebruiken. Ook de veelzijdigheid van veel kruidenmatten maken ze uitermate geschikt voor in je daktuintje. In de winter zullen de insecten hierin kunnen overwinteren.
Nest- en schuilplaatsen aanleggen
Door specifieke ruimtes te creëren waar vogels, vleermuizen, insecten en kleine zoogdieren kunnen nestelen en schuilen, ondersteun je de natuurlijke leefomgeving van deze soorten. In stedelijke gebieden, waar natuurlijke schuilplaatsen vaak ontbreken, kunnen nestkasten en insectenhotels een cruciale rol spelen in het behoud van biodiversiteit. Ze bieden veilige plekken om te rusten, broeden en overwinteren.